Introducing a new ritual into the Netherlands

The yearly Prinsjesfestival in The Hague is host to a wide variety of activities surrounding politics and democracy.

They also have a contest asking people to write the best political speech of the year, this time with the added briefing to introduce a new ritual to Dutch society. Else van Nieuwkerk and myself wrote a speech, won the contest– and are now trying to get the ritual actually introduced.



Our speech is called “orange flame”.

 

Beste mensen van Nederland,

Normaal spreekt een exceptioneel mens u toe via de televisie: een koning, een politicus of voetbalkenner.

Maar hier sta ik, Jouke de Vries, docent van groep acht van basisschool De Regenboog uit Franeker. Iemand met een beroep dat door tienduizenden wordt uitgeoefend, met een achternaam die hij deelt met zo’n drieënzeventigduizend Nederlandse families.

Normaal geef ik dictees, bedenk ik rekentoetsen en hang ik kinderen een plasketting om. Maar de Nationale Loting bepaalde dat ik hier, voor u, als Onbekende Nederlander, de allereerste Oranjerede van Nederland mag houden. In het zwijgzame Franeker zeggen we: ‘It moat al in goede sprekker wêze dy’t it in swijer ferbetteret.’ Oftewel: Het moet wel een heel goede spreker zijn die de zwijger kan verbeteren. Het zal u dus niet verbazen dat ik een klein beetje zenuwachtig ben.

Maar wat ik te zeggen heb, duurt slechts vijf minuten, zodat u stipt om twaalf uur uw vrienden en familie een fantastisch nieuwjaar kunt wensen. Twee minuten om terug te blikken, één minuut om vooruit te kijken en twee minuten om u uit te nodigen voor iets prachtigs.

Allereerst die terugblik. Hoewel Nederland er goed voor staat, met een draaiende economie, mensen die in vrijheid opgroeien en grotendeels in harmonie samenleven, was 2014 geen gouden jaar. Ik denk aan de penalties tegen de blauw-witte Argentijnen; aan de vrouw met de baard die ons de Songfestivaltitel belette. En ik denk even aan onze schoolhond Boelie, die bij het West-Friese Hondenkampioenschap óók naast het podium terecht kwam. Letterlijk.

Maar wat al dat leed overschaduwt is uiteraard de gruwelijke vliegtuigramp in Oekraïne. Bijna driehonderd onschuldige doden, waaronder honderdzesennegentig Nederlanders. Studenten uit Amsterdam. Gezinnen uit Hilversum. Kinderen uit Zutphen. Hun dromen versplinterden boven velden vol zonnebloemen.

Temidden van die gitzwarte zomerdagen van 2014 zag ik ook warmte kleuren. Ik zag Nederlanders samen huilen, samen rouwen, samen stil zijn. Dáár, grepen wij Nederlanders niet mis. We grepen elkaar.

Een bloemenzee. Een minuut stilte. Een protestmars. Waar woorden tekortschoten, brachten onze gezamenlijke rituelen ons terug in de haven.
Als ik in de toekomst kijk, zie ik een Nederland voor me dat niet alleen in voorspoed maar óók in tegenspoed zijn oranje hart laat spreken. Een Nederland dat groot én klein leed met gepast medeleven tegemoet treedt. Een Nederland waarin iedereen, ongeacht geslacht, afkomst, religie of seksuele voorkeur gerespecteerd wordt. Een Nederland, dat waakt voor cynisme, en haar kwetsbaarheid durft te tonen.

Dames en Heren, dat Nederland wil ik heel graag een handje helpen. Daarom introduceer ik vandaag een nieuw ritueel. Een tegenhanger voor de oranje vlaggetjes ten tijde van nationale feestelijkheden.

Dit hier is de Oranje Vlam. Mooi, hè? Het is een vlam die op duistere, kille dagen het Nederlandse vuur brandend zal houden.

Er zijn 17 miljoen Oranje Vlammen, eentje voor iedere Nederlander, en ze zijn op te halen in de boekwinkel. Zoals u ziet is de Oranje Vlam een eenvoudige lampion in de vorm van een vlam. Ieder waxinelichtje past er in.

Ik nodig ik u dus uit voor een nieuw, Hollands ritueel. U plaatst de Oranje Vlam in uw raamkozijn. U steekt hem aan als u verdrietig bent, om iets groots of om iets kleins. Of u steekt de Oranje Vlam aan voor een ander, als teken van compassie. Voor de bekende of de onbekende, voor het individu of voor de groep.

Voor wie u hem ook aansteekt, de Oranje Vlam is een teken van saamhorigheid. Van dat, wat Nederland sterk maakt: dat we er voor elkaar zijn als het nodig is.

Voor iedere wandelaar, fietser of automobilist op de Nederlandse weg wordt uw Oranje Vlam een moment van herkenning en bezinning. Iemand ziet een lichtje branden en realiseert zich: er is daar verdriet, er wordt daar gedacht aan iemand.

Laten we er voor zorgen, dat het ontsteken van de Oranje Vlam iets is dat Nederlanders doen voor elkaar. Met elkaar. Zonder vooroordeel. Zonder haat. Zonder cynisme. De Oranje Vlam wordt iets van ons. Voor de stratenvegers en de professoren. Voor de senioren vol levenservaring en de starters vol dromen. Voor de pizzakoeriers en de bankiers. Voor de chatters en de ict’ers. Voor de boeren en de hoeren. Voor de kleuters en de ouders.

Voor uw buren en voor u.

Voor die intens trieste gebeurtenissen waar geen woorden voor zijn.

Een klein gebaar. Een klein ritueel. Met zeventien miljoen deelnemers of alleen: het zal verschil maken.

Voor alle Nederlanders, die Nederland rijk is.

Ik wens u allen een prachtig, warm en gloedvol 2015 toe.